Cùng Học Viện Ẩm Thực tìm hiểu quy tắc tam ngũ và số 5 bí ẩn trong ẩm thực Nhật Bản mà cả thế giới ngưỡng mộ.
Xem thêm: Khám phá sự khác biệt đặc trưng giữa ẩm thực phương Tây và phương Đông để thấu hiểu thực khách
Quy tắc tam ngũ là bí quyết “thần thánh” giúp đầu bếp Nhật Bản chinh phục mọi tín đồ ẩm thực trên thế giới khi thưởng thức món ăn của nước này.
Khái niệm số 5 và quy tắc tam ngũ: Những nguyên tắc này khiến ẩm thực Nhật Bản luôn ẩn chứa nhiều thông điệp. Món ăn Nhật luôn đảm bảo tiêu chuẩn 5 màu, 5 hương vị, 5 cách chế biến. Bộ ba yếu tố này gọi là tam ngũ, quy luật phản ánh sự tôn sùng và yêu thiên nhiên của người Nhật
Nguyên tắc 5 màu (go shiki) cơ bản gồm đen, trắng, đỏ, xanh, vàng đại diện cho ngũ hành: Kim, mộc, thuỷ, hoả, thổ. Không phải ngẫu nhiên mỗi món ăn Nhật Bản đều mang nhiều màu sắc và đẹp như tranh.
Màu trắng bao gồm các nguyên liệu từ cơm, thịt cá, củ cải, nấm. Màu đỏ đặc trưng được làm từ các loại thịt, cá, trứng. Các loại thảo dược, rau củ, nấm sẽ góp phần tạo nên những màu tương ứng như xanh, vàng, đen.
5 vị (go mi) hài hoà là chua, ngọt, mặn, đắng, umani (vị ngọt từ thịt). Ngoài những gia vị quen thuộc mà ẩm thực các quốc gia đều dễ dàng làm được, vị ngọt tự nhiên từ thịt hay còn gọi là umani là hương vị độc đáo chỉ có tại xứ sở mặt trời mọc.
Khác với vị ngọt của đường, vị ngọt umani Nhật Bản là từ hải sản, nước hầm thịt, thịt nướng. Ví dụ món bánh xèo Nhật Bản luôn có vị thanh nhẹ khi đầu bếp tận dụng những nguyên liệu thiên nhiên và nước xốt.
Người Nhật luôn thích sử dụng gia vị tự nhiên để tôn lên hương vị thanh nhẹ cho món ăn. Sở dĩ họ không thích dùng gia vị mạnh lấn át mùi thức ăn vì nguyên nhân muốn giữ gìn sức khoẻ và thể hiện sự trân trọng thực phẩm
Cuối cùng là 5 cách chế biến (go hoo) gồm nướng, hấp, rán, luộc, hầm. Dù nấu theo cách nào, món ăn luôn phải giữ được vị ngọt và độ dinh dưỡng tự nhiên.
Những đầu bếp Nhật luôn lựa chọn nguyên liệu tươi ngon nhất, chế biến đảm bảo hương vị món ăn. Nguyên tắc này là bí quyết giúp những người nội trợ tại Nhật Bản luôn có thực đơn phong phú với nhiều cách chế biến khác nhau.
Đặc biệt, dù áp dụng quy tắc nào, mỗi món ăn đều phải đảm bảo giữ được nguyên tắc 5 màu, 5 vị bên trên để đáp ứng trọn vẹn quy tắc tam ngũ. Tinh hoa ẩm thực Nhật Bản cầu kỳ mà tinh tế này càng khiến thực khách ghé thăm thêm yêu văn hoá nơi đây.